عضویت ایران در بریکس، میخ آخر بر تابوت فشار حداکثری آمریکا
تاریخ انتشار: ۵ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۵۵۸۹۱۳
یک کارشناس اقتصادی طی یادداشتی به اهمیت عضویت ایران در بریکس و اثر آن بر کاهش فشار‌های حداکثری آمریکا بر کشورمان پرداخت.
گروه اقتصاد کلان بازارنیوز- بهزاد قبادی؛ یحیی لطفی‌نیا، کارشناس اقتصادی در یادداشتی برای بازارنیوز نوشت: پانزدهمین اجلاس سران گروه بریکس (BRICS)، از سه شنبه تا پنجشنبه مورخ ۳۱ مردادماه لغایت ۲ شهریور ماه ۱۴۰۲ در ژوهانسبورگ آفریقای جنوبی برگزار شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
الف) سیر تاریخی ایجاد و توسعه گروه بریکس (BRICS)
بریکس نام گروهی از کشور‌ها به رهبری قدرتهای اقتصادی نوظهور است که از به هم پیوستن حروف اول نام انگلیسی کشورهای عضو یعنی برزیل (Brazil)، روسیه (Russia)، هند (India) چین (China) و آفریقای جنوبی (South Africa) تشکیل شده است. مشابه همه پیمانها و ائتلافهای اقتصادی، بریکس نیز واجد سیاستهای خاص خود در حوزه تجارت، سرمایه گذاری، شرکتهای خرد، کوچک و متوسط، تأمین مالی، تغییرات اقلیمی، انرژی، توسعه زیرساخت، امنیت غذایی و در نهایت توسعه انسانی است.
جدول ۱. رویداد‌های تاریخی مربوط به تشکیل و توسعه گروه بریکس از ابتدای سال ۲۰۰۱ تا به امروز را مشخص نموده است. همانطور که ملاحظه می‌شود، این گروه در ابتدا با حضور چهار کشور برزیل، روسیه، هند و چین تشکیل شد که در ادامه و در سال ۲۰۱۱ به عضویت آن در آمد و به نام بریکس تغییر یافت. از آن سال تا به امروز (حدود ۱۲ سال) هیچ عضو جدیدی به آن اضافه نشده است؛ بنابراین دعوت از ایران برای عضویت دائم در این گروه نشان از تغییر رویکرد این گروه به توسعه و افزایش اعضا با توجه به تحولات جهانی بعد از جنگ روسیه و اوکراین است.
جدول 1. سیر تاریخی ایجاد و توسعه گروه بریکس (BRICS)
| تاریخ | رویداد |
| 2001 | ایده شکل گیری گروهی به نام بریک، در سال 2001 توسط موسسه سرمایه گذاری گلدمن ساکس، به منظور پیش بینی وضعیت اقتصادی جهان و قدرتهای برتر آن در نیم قرن آینده مطرح گردید. جیم اونیل اولین بار نام مخفف این گروه را در سر تیتر یک روزنامۀ اقتصاد به کار برد. |
| 2006 | برای نخستین بار وزیران خارجه چین، هند، برزیل و روسیه در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در سال ۲۰۰۶ با هم دیدار کردند. |
| 2009 | نخستین اجلاس بریکس در یکاترینبورگ روسیه برگزار شد. |
| 2011 | آفریقای جنوبی در این سال به عضویت بریک درآمد و گروه بریکس را تشکل داد. |
| 2013 | در پنجمین اجلاس سران بریکس که در دوربان آفریقای جنوبی، کشورهای عضو به طور رسمی تصمیم بانک توسعه جدید را اعلام کردند. |
| 2014 | در سال 2014 بانک توسعه جدید با هدف اولیه تامین مالی پروژه های زیرساختی و توسعه پایدار در کشورهای بریکس و سایر اقتصادهای نوظهور تأسیس شد. |
| 2020 | در اجلاس 2020 مسکو راهبرد همکاری اقتصادی این گروه به تصویب اعضا رسیده است سه بسته به شرح زیر معرفی شده است: الف) بسته «تجارت، سرمایه گذاری، فاینانس« مرتبط با موضوع شرکتهای کوچک و متوسط ب) بسته «اقتصاد دیجیتال» مرتبط با موضوعاتی نظیر تحول دیجیتال، صنعت، نوآوری ج) بسته « توسعه پایدار» در موضوعاتی نظیر امنیت غذایی و توسعه منابع انسانی |
| 2021 | نقشه اجرایی سه بسته مذکور در دهلی نو به تصویب اعضا رسیده است. |
| 2023 | دعوت از شش کشور ایران، آرژانتین، عربستان، مصر، امارات و اتیوپی برای عضویت دائم در گروه بریکس |
منبع: یافته های تحقیق بر اساس رصد خبرگزاری های رسمی
ب) ظرفیت‌های متقابل گروه بریکس و ایران
از مهم‌ترین حوزه فعالیت‌های گروه بریکس میتوان به حوزه‌های سیاسی- امنیتی، اقتصادی- مالی و اجتماعی اشاره نمود. دعوت از ایران برای عضویت دائم در این گروه به دلیل ظرفیتها و شرایط متقابل و مشترک دو گروه بریکس و ایران است. از مهم‌ترین ویژگیهای گروه بریکس که برای ایران می‌تواند در شرایط فعلی (جنگ تمام عیار اقتصادی آمریکا و هم پیمانان آن در گروه هفت) مفید واقع شود، عبارت است از رویکرد این گروه در مقابله با جهان تک قطبی با محوریت آمریکا، تمرکز بر نظم نوین جهانی با محوریت آسیا و کشورهای نوظهور، دلارزدایی و استفاده از ارز‌های ملی در تجارت بین کشور‌ها و همچنین احترام متقابل به حقوق یکدیگر.
موارد مطرح شده از جمله موضوعاتی است که ایران سالها در چارچوب سیاستهای کلی خود مورد توجه قرار داده است و گاهاً به تنهایی و با هزینه بسیار در صدد پیاده سازی و دنبال نمودن آن بوده است؛ بنابراین در شرایط فعلی و با توجه به قدرت اقتصادی کشورهای عضو گروه بریکس، ایران می‌تواند با قدرت بیشتر و با هزینه کمتر به مقابله و تغییر نظم فعلی جهانی بپردازد.
پیگیری این موضوعات از سوی ایران در چارچوب گروه بریکس از آنجا اهمیت دارد که ایران به دلیل شرایط خاصی، چون اعمال شدیدترین نظام تحریمی از سوی آمریکا و غرب و نبود چشم انداز مثبت برای رفع آن‌ها نیازمند افزایش به کارگیری روشها و راهکار‌هایی برای خنثی سازی آن است؛ بنابراین عضویت دائم در گروه بریکس و سایر سازمانها و پیمانهای منطقه‌ای و بین المللی می‌تواند ایران را در این زمینه کمک نماید.
ج) آثار مورد انتظار عضویت دائم ایران در گروه بریکس (BRICS)
ایجاد پیوند‌های اقتصادی و منطقه‌ای برای کشور ایران با ویژگیهای خاصی، چون ۱) قرار داشتن در معرض شدیدترین تحریمهای اقتصادی؛ ۲) تک محصولی بودن اقتصاد ملی و تنوع پایین در محصولات تجاری؛ ۳) جمعیت جوان و تحصیلکرده؛ ۴) موقعیت جغرافیایی منحصر به فرد؛ می‌تواند نقش اثرگذاری در کاهش هزینه‌های تحریم و در مقابل افزایش تاب آوری اقتصاد ملی داشته باشد. از مهم‌ترین آثار عضویت دائم ایران در گروه بریکس میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
۱) خنثی سازی تحریم از طریق تعریف نقشهای جدید در اقتصاد جهان و منطقه (مرکز ترانزیت کالا در منطقه) و یا باز طراحی نقشهای سنتی (بازیگر اصلی در بازار انرژی)؛
۲) شکست سیاست فشار حداکثری آمریکا و افزایش قدرت چانه زنی کشور در مقابله با سایر کشور‌ها و به طور مشخص کشورهای غربی؛
۳) رفع چالشهای سیاسی ـ امنیتی منطقه‌ای و جهانی (به طور مشخص با کشورهای همسایه، چون عربستان و مصر)؛
۴) ایجاد امید نسبت به آینده در سطح جامعه.
پایان پیام//
منبع: بازار نیوز
کلیدواژه: بریکس ایران سازمان بریکس امریکا تحریم برای عضویت دائم آفریقای جنوبی گروه بریکس مهم ترین کشور ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت bazarnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «بازار نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۵۵۸۹۱۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پشت پرده فعال‌شدن دیپلماسی آفریقاییِ ایران چیست؟
فرارو- جمعه گذشته تهران میزبان دومین "اجلاس بین المللی ایران و آفریقا" بود. نشستی که با حضور مقام‌های ارشد بیش از ۳۰ کشور آفریقایی به ویژه وزرای اقتصاد برگزار شد. بسیاری از تحلیلگران معتقدند که این قبیل نشست‌ها می‌توانند مقدمه‌ای برای وقوع تغییرات مثبت در روابط خارجی و به طور خاص دیپلماسی اقتصادی باشند.
به گزارش فرارو؛ در این راستا، یکی از نکاتی که چندین سال است از سوی کارشناسان مسائل راهبردی و تحلیلگران به عنوان نقدی به سیاست خارجی ایران مطرح شده، غافل شدن از برخی حوزه‌های جغرافیایی در عرصه سیاست خارجی و صرفا تمرکز بر برخی مناطق و کشورهای خاص است. موضوعی که در برخی موارد در بزنگاه‌های تاریخی موجب وارد آمدن آسیب‌ها و خساراتی شده است.
با این همه، دولت سیزهم از زمان آغاز به کار خود در سال ۱۴۰۰، تمرکز ویژه‌ای بر توسعه روابط با مناطق مغفول در حوزه سیاست خارجی ایران معطوف کرده است. ابراهیم رئیسی در دو نوبت در قالب تور‌هایی به کشورهای آفریقایی سفر انجام داده و توسعه روابط با آفریقایی‌ها را یکی از محور‌های اصلی سیاست خارجی دولت سیزدهم توصیف کرده است.
معادله‌ای که در قالب نشست بین المللی اخیر ایران و آفریقا نیز نمود‌های عینی‌تری گرفته است. با این همه، واقعیت این است که اقبال به توسعه روابط با کشورهای آفریقایی در شرایط حاضر، به طور خاص تحت تاثیر ۳ مولفه مهم و محوری است.
۱. بازارِ رو به رشد کشورهای آفریقاییقاره آفریقا جمعیتی بیش از یک میلیارد نفر را در خود جای داده و بسیاری از تحلیلگران اقتصادی بر این باورند که شاخص‌های اقتصادی در شمار قابل ملاحظه‌ای از کشورهای افریقایی رو به رشد بوده و پالس هاس مثبتی را در مورد آینده این دسته از کشور‌ها به ویژه در حوزه اقتصادی مخابره می‌کنند.
در حقیقت، هم جمعیت این قاره چشمگیر است و هم درآمد خانوار‌ها در آن رو به بهبود است. این دو مولفه در نوع خود کشورهای آفریقایی را به یک بازارِ هدف بسیار مناسب برای بسیاری از کشورهای جهان تبدیل می‌کنند. ایران نیز با توجه به ظرفیت‌های صنعتی و تولیدی خود از این قاعده مستثنی نیست. می‌تواند کالا‌های ساخت خود را که از کیفیت بین المللی برخوردارند و البته کشورهای آفریقایی می‌توانند آن‌ها را در مقایسه با نمونه‌ای مشابه خارجی، با قیمت کمتری تهیه کنند، به آفریقا صادر کند.
موضوعی که هم برای ایران و هم ملل آفریقایی حامل نفع و سود است.
۲. کسب حمایت موثر سیاسی در عرصه بین المللیبلوک کشورهای آفریقایی از وزن قابل توجهی در نهاد‌ها و سازمان‌های بین المللی برخوردارند. آفریقا چیزی در حدود ۵۴ کشور را در خود جای داده که آن‌ها در جنبش عدم تعهد، گروه ۷۷، مجمع عمومی سازمان ملل متحد، و دیگر نهاد‌های بین المللی، بازیگران مهم و تاثیرگذاری هستند.
در این چهارچوب، ایران به واسطه توسعه پیوند‌های سیاسی و اقتصادی خود با بلوک کشورهای آفریقایی می‌تواند روی کارتِ رای‌دهی آن‌ها در نهاد‌های بین المللی حساب ویژه‌ای باز کند. موضوعی که یک برگ برنده موثر به حساب می‌آید. این مساله به ویژه در بحبوحه تشدید تنش‌ها و رقابت‌های ژئوپلیتیک و ایدئولوژیک بین المللی، از ابعاد جدی تری نیز برخوردار می‌شود.
۳. توسعه نفوذ بین‌المللی ایران در قالب یک قدرت منطقهایدر نهایت باید به این مساله نیز اشاره کرد که ایران در منطقه غرب آسیا یک قدرت قابل توجهِ منطقه‌ای است. این کشور به عنوان یک قدرت منطقه‌ای، طرح و برنامه‌هایی برای توسعه نفوذ خود دارد. مساله‌ای که در عرصه روابط بین الملل برای هر بازیگر دیگری غیر از ایران نیز امری طبیعی محسوب می‌شود.
حال در این میان، اشتراکات تاریخی و فرهنگی ایران و برخی ملل آفریقایی و در عین حال وجود ظرفیت‌های نرم فرهنگی نظیر حضور شیعیان در برخی کشورهای آفریقایی و یا مهاجرت تاریخی برخی اقوام ایرانی به کشورهای آفریقایی، بستر‌های مناسبی را نیز برای توسعه نفوذ ایران در میان کشورهای آفریقایی ایجاد کرده اند.
بستر‌ها و ظرفیت‌هایی که تاکنون مورد بی توجهی بوده اند و حال توجه به آن ها، یکی از الزاماتی است که با توجه به افزایش وزن و قدرت منطقه‌ای و بین المللی ایران، از اهمیت بسیار زیادی برخودار می‌شوند. معادله‌ای که موجب شده تا بار دیگر قاره آفریقا مورد توجه تصمیم سازان حوزه سیاست خارجی ایران قرار گیرد.
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است